wtorek, 1 lutego 2011

Muranów ... cz. II Andersa

Całe osiedle Muranowa wybudowano na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych na miejscu zrównanego z ziemią getta.

Na początek wchodzimy przez charakterystyczna dla budowli z tamtych czasów bramę na "milicyjniak", okrągłe podwórko położone pomiędzy budynkami tworzącymi skupisko zwane osiedlem Muranów II.

Zaraz za tym podwórkiem znajduje się pomnik Żołnierza 1 Armii Wojska Polskiego.
Jak podaje Wiki:
Konkurs na projekt pomnika rozpisano w 1959 roku, lecz nie wyłoniono zwycięzcy i nie przyznano pierwszej nagrody. Marszałek Marian Spychalski zlecił wykonanie pomnika Xaweremu Dunikowskiemu. W latach 1962-1963 Dunikowski opracował projekt pomnika, który został zrealizowany przy współpracy Józefa Galicy, Józefa Potępy, Jerzego Beresia oraz, odpowiedzialnego za cokół i otoczenie pomnika, Leona Marka Suzina. Dzieło Dunikowskiego pozostało niedopracowane z powodu postępującej choroby artysty. Było to jego ostanie dzieło przed śmiercią w 1964 roku.


Odsłonięcie pomnika miało miejsce 12 października 1963 roku w 20 rocznicę bitwy pod Lenino. Rzeźba o wysokości 8 metrów wykonana w granicie przedstawia żołnierza LWP w mundurze i hełmie na głowie, z pistoletem maszynowym na piersi. Na cokole pomnika znalazł się napis: 1943 – Lenino, Warszawa, Kołobrzeg, Berlin – 1945 opisujący szlak bojowy żołnierzy 1 Armii Wojska Polskiego.
Kierując się w stronę placu Bankowego dochodzimy do znanego powszechnie Pałacu Mostowskich.
Zniszczony w czasie wojny, mimo, że projekt odbudowy bardzo uprościł i zmienił elewację, co wynikało z braku dokumentacji, na podstawie której można by dokonać prawidłowego odtworzenia oraz ponurej historii organizacji która miała tu swa siedzibę, prezentuje się bardzo dostojnie.

Polecam wizytę wieczorem, kiedy elewacja, podświetlona nocna iluminacją prezentuje się naprawdę doskonale.
(no i nie widać tych dziadowskich anten na dachu ;)).

Na przeciwko pałacu, przy przebudowanym placu Bankowym, stoi dość wyraźnie wyróżniająca się budowla, zwana "Błekitnym Wiezowcem".
Dawniej zwany "Złotym", wiele lat stojąca i niszczejąca konstrukcja, postawiona na miejscu Wielkiej Synagogi, co, podobno,  przez wiele lat wstrzymywało prace przy nim.
Postaram się więcej o tej historii napisać przy okazji wizyty na samym placu Bankowych, którego historia, jak i budynków przy nim postawionych, zasługuje na całkowicie odrębne podejście.

 Skręcamy przy fontannie, w stronę kina Muranów i wchodzimy po schodach na taras położony powyżej kina.
Fontanna kiedyś stała na placu Bankowym. 
Powstała  w 1866, przeniesiona  w obecne miejsce w 1951, przy okazji wytyczania Nowej Marszałkowskiej, późniejszej Nowotki, obecnie Andersa - ulicy, która została przebita przez gruzy getta w kierunku Żoliborza.
Przy okazji zmieniono układ placu Bankowego ... Ale o tym kiedy indziej ... :D
Wchodzimy znów w podwórka osiedla przy Andersa.

Skwer, na którym dziś stoi fontanna nosi nazwę Skweru Baonu AK Wigry. Oddziału,który 15 sierpnia 1944 roku przeprowadził samodzielne, udane, natarcie na Pałac Mostowskich.

c.d.n.

















6 komentarzy:

  1. Ciekawe na miejscu czego związanego z przesądem zbudowano Żagiel Liebeskinda, wlecze się nie mniej niż budowa Błękitnego Wieżowca ;)

    OdpowiedzUsuń
  2. Szczerze mówiąc to go stawiają na miejscu zwykłej kamienicy ... Zaraz przy skrzyżowaniu Złotej i Zielnej bodajże, albo, nie mogę rozczytać - Wielkiej?

    Nic tam nie było :D

    OdpowiedzUsuń
  3. Piękne niebo i światło dodały jeszcze miejcu większego uroku.Piękne zdjęcia.

    OdpowiedzUsuń
  4. Fontanna to jeszcze wcześniej na Krakowskim Przedmieściu stała. A pomnik żołnierz Dunikowskiemu, delikatnie mówiąc, średnio wyszedł.

    OdpowiedzUsuń
  5. Z fontanną, to nawet nie wiedziałem, natomiast:
    "Dzieło Dunikowskiego pozostało niedopracowane z powodu postępującej choroby artysty. Było to jego ostanie dzieło przed śmiercią w 1964 roku."

    OdpowiedzUsuń
  6. Tak, tak, znam tę historię z pomnikiem. Cóż...

    OdpowiedzUsuń